Stedenbouwkundige inpassing in bestaande situatie

80 woningen en appartementen, reguliere woningen en zorgwoningen. Naar verwachting straks zo’n 120 tot 140 bewoners en misschien wel 20 verzorgers en mantelzorgers. Een mooie groep mensen die samen een buurtschap vormen met een eigen karakter.

Het buurtschap is groot genoeg om dit eigen karakter uit de verf te laten komen en klein genoeg om een gemeenschap te vormen waarin bewoners en hun verzorgers elkaar kennen en zich deel van een sociaal geheel voelen. Dit komt tot uitdrukkking in de hoofd-opzet en straks de uitwerking van het ruimtelijk plan.

We willen een buurtschap vormgeven rondom een gemeenschappelijke tuin. De tuin zal een centrale positie innemen in het geheel. De tuin is het verbindend element op meerdere niveaus. Op het niveau van Eeneind is de tuin van Kavelaars straks de verbinding tussen de Oude Dijk aan de oostzijde en de Mulakkers aan de westkant van het plangebied, waar de twee routes d.m.v. een pad met populieren met elkaar verbonden zijn. Net als in de bestaande situatie de twee routes hier met elkaar verbonden zijn. De tuin van Kavelaars is openbaar en vrij toegankelijk. Wandelaars die een groter of kleiner ommetje maken zijn welkom om door de tuin te lopen. En ook bezoekers, die de tuin waarderen als verblijfsplek, zijn welkom. De tuin biedt ook de open zichtrelatie naar de omgeving aan de west- en de oostzijde van het plangebied.

Op het niveau van het buurtschap zelf zal de tuin het verbindend element worden tussen de woningen en tussen de mensen, die samen het buurtschap vormen. Door de verbindende kwaliteit van het groen kunnen de woningen en de grotere bebouwingselementen zoals de Hoeve en het Hof een meer losse en een beetje eigenwijze positie innemen. Dit komt de ontspannen opzet ten goede. En ook in de interactie tussen de mensen speelt de gemeenschappelijke tuin een essentiële rol. De inrichting van de tuin laat straks een heel gedifferentieerd gebruik toe: spelen, ravotten, sporten, rustig in de schaduw een boek lezen, knuffelen met de dieren en een spontaan feestje rond de vuurplaats: alles kan een plekje vinden in en rond de tuin. Door de verbindende tuin vormt het buurtschap met de grote mate van differentiatie één samenhangend ruimtelijk geheel. Daarnaast geeft de verbindende tuin ruimte aan laagdrempelige ontmoetingen en levendigheid.

De tuin loopt door tot aan de woningen in de buitenste randen van het plan. De zuidrand en de noordrand kunnen daardoor relatief gesloten zijn. De woningen aan de binnenzijde bestaan steeds uit blokjes van twee, waartussen de uitlopers van de gemeenschappelijke tuin zich heen manifesteren. Iets verderop de twee wat losser in de tuin gelegen gebouwen van de Hoeve en het Hof. De gebouwen zijn allemaal relatief laag, vaak in 1 laag, hebben een kap en een eigen rooilijn. De uitstraling van de architectuur zal bescheiden landelijk en wat meer terughoudend zijn. Voor veel poeha is dit niet de omgeving.

De woningen zijn met hun zachte tuinzijde gericht naar de gemeenschappelijke tuin en de Hoeve en Hof die alzijdig van opzet zijn, zijn rondom omgeven door de grote tuin / het gemeenschappelijk groen.Met hogere of lagere hagen bepalen de bewoners zelf hun relatie met de gemeenschappelijke centrale tuin en de activiteiten die daar plaatsvinden.

Ontsluiten

Het is gelukt om een groot deel van het plangebied autovrij te maken. Daar waar de auto kan komen is die te gast op de woonpaden waar de voetganger voorrang heeft.
Door de auto minder bepalend te laten zijn ontstaat er ruimte voor ontmoeting tussen mensen. Het helpt daarbij als de auto’s zo min mogelijk doorgang hebben van de ene kant naar de andere kant. Door beide straten (Mulakkers en Oude Dijk) aan weerszijden van het plangebied in te zetten voor ontsluiting van Kavelaars, kunnen alle parkeerhoven goed en rustig bereikt worden. Dat komt het groene karakter van de verbindende tuin vooral ten goede.

Parkeren

De hoeveelheid parkeren in het gebied is aan normen gebonden. De wijze van parkeren is afgestemd op de gedachte achter het buurtschap en de centrale tuin. Parkeren voor bewoners en hun gasten is geconcentreerd op vijf daarvoor bedoelde plekken. Deze plekken zijn ongeveer gelijk van omvang. De parkeerplekken liggen aan de buitenkant van het plangebied. Aan de noordzijde bieden de parkeerhoven de mogelijkheid voor doorsteken naar de wandelroute ten noorden van het plangebied.

Deze parkeergebieden zijn zo min mogelijk ingericht als parkeerplaatsen zodat ze optimaal onderdeel kunnen uitmaken van het doorlopende openbaar gebied en, indien er geen auto’s staan, gebruikt kunnen worden voor andere doeleinden. Aanvullend zijn een aantal parkeerplaatsen opgenomen aan de Oude Dijk direct voor de deur van de Hoeve, bedoeld voor bijvoorbeeld bezorgdiensten, taxibusjes enz.

Deel-auto’s

De parkeerdruk kan omlaag als de bewoners ervoor kiezen om auto’s in gezamenlijk gebruik te nemen. Via buurtapp kun je dan een auto reserveren voor je eigen gebruik zonder dat elk huishouden 1 of 2 auto’s in eigendom heeft. Een idee dat helemaal past bij het buurtschap waarin mensen samen met elkaar dingen organiseren.
Over de verdere inrichting van het gebied is zeker al nagedacht, maar het lijkt ons juist goed om die in de volgende fase verder uit te gaan werken o.a. samen met bewoners.

Het basisidee is om zoveel mogelijk continuïteit te organiseren in de inrichting: “wonen in het groen” houdt in dat de gemeenschappelijke tuin in feite zoveel mogelijk doorloopt tot aan de voordeuren van de woningen. Ook de parkeerplaatsen horen geen verstoring te zijn van die mooie gemeenschappelijke tuin, maar zorgvuldig ingepast. Puur praktisch een plek om de auto te kunnen parkeren, maar als die er niet staat vooral het beeld van een groene doorlopende zone.

Door de toepassing van een gelimiteerd aantal soorten struiken bomen en bodembedekkers en de uitwerking van een zachte natuurlijke uitstraling van de verharde delen van het plan ontstaat de gewenste eenheid in het openbaar gebied. Met name op de overgang tussen het openbaar gebied en het privé-domein van de woning komt deze visie goed tot haar recht. Een individuele voortuininrichting is niet nodig, maar voor de bewoners die dat graag willen moet dat wel mogelijk zijn.

Ook de inrichting van de gemeenschappelijke tuin vraagt om bewuste keuzes en medewerking van de bewoners rond de tuin. Uitgangspunt is een robuuste en solide basisinrichting, zonder veel franje, waardoor een grote mate van differentiatie in gebruik ontstaat. De boomgaard kan op het ene moment in gebruik zijn door bijvoorbeeld kindervakantiewerk van Eeneind, terwijl op een ander moment mensen er de rust vinden om lekker met een boek buiten te zitten. Maar ook de vuurplaats op zomeravonden kan hier een plek vinden en de jeu de boules-baan als daar liefhebbers voor zijn.

Wat ruiger kruidenrijk gras, hagen en meer-stammige bomen en fruitbomen bieden het gewenste over-all beeld. Inheemse, gebiedseigen soorten hebben de voorkeur. Nadere studie is gewenst wat betreft de verharding. Overwogen wordt de toepassing van grasstenen, halfverharding, maar ook asfalt met een natuurlijk ogende strooilaag kan de uitstraling van een natuurlijk zandpad bieden. Subtiele verschillen tussen paden en plaatsen waar de auto wél kan komen en de wandelpaden organiseren de ruimte zonder dat de eenheid van inrichting nodeloos geweld aan wordt gedaan.

Hoewel het buurtschap een nieuwe invulling geeft aan wonen in Eeneind zal het plan als vanzelfsprekend opgaan in de topografie en de sfeer van het gebied aan de noordkant van Eeneind. De transparantie van het landschap, de schijnbaar informele ligging van de bebouwing, de bevestiging van de lintbebouwde structuur van de twee uitlopers aan de noordzijde van Eeneind en de invulling van de driehoekige bomenplek aan de Oude Dijk versterken het bestaande landschap tussen het gebied rond de Spijkert in het zuiden en het open landschap naast de snelweg in het noorden.